Rozemarijn (rosmarinus officinalis)

Rosmarinus betekent ‘dauw van de zee’, het groeide aan rotskusten. 

Het is een kruid dat reeds in de Oudheid bekend was om zijn aroma. De plant werd door de Romeinen gebruikt voor de huisgoden te eren.  Zij gebruikten rozemarijn bij crematies voor het aroma maar ook als symbool van onsterfelijkheid. Rozemarijn zou de boze geesten weghouden en de overledene zijn ziel te begeleiden  in  het hiernamaals. De Romeinen droegen ook kronen van rozemarijn waarbij de naam ‘kroongras’ naar dit gebruikt verwijst. Het zou de koelbloedigheid bewaren bij funeraire riten. In de 18^de eeuw werd in Engeland een overledene vergezeld met een takje rozemarijn, het zou enerzijds de herinnering zijn (de altijdgroene bladeren) maar het aroma is zo krachtig dat het de lijkgeur kon ondermijnen. Men gooide in het graf rozemarijntakken. 

Een gedicht uit de 16^de – 17^de eeuw laat zien dit gebruik nog zien:  Joost van den Vondel: Uitvaart van mijn dochterken, (1587-1679)

"De speelnoot vlocht,

toen het anders niet mocht,

een krans van roosmarijn."

Takjes van Rozemarijn werden gebruikt als roede, onvruchtbare dieren werden met deze roede geslagen om de vruchtbaarheid te bewerkstelligen. 

Dit is ook terug te vinden bij de Egyptenaren die hun doden rozemarijntakken meegaven voor hun reis naar de onsterfelijkheid. 

De Grieken maakten rozemarijnkransen voor de begeleiding naar het hiernamaals. 

In de Joodse traditie werd Rozemarijn gebruikt bij offerrituelen waarbij men de plant doopte in het bloed van het geofferde dier. Men zou omstaanders besprenkelen met dit bloed. 

Het is pas in de Middeleeuwen dat het kruid voor culinair gebruik werd toegepast. 

In Spanje is de Romero zowel rozemarijn als de christelijke pelgrim van een Romería .

Afrodisiacum

Stimuleert geheugen en verbetert concentratie 

Het was gewijd  Aphrodite en Venus.

Verder had het de reputatie het geheugen te versterken. in Engeland werden de eerste plantjes Rozemarijn gestuurd door de moeder van Koningin Philippa, de Gravin van Hainault. Anna van Kleef droeg een krans van Rozemarijn toen ze met Hendrik VIII huwde. Pas in de Renaissance wordt de plant echt populair als geneeskruid, mogelijk onder invloed van de Arabieren, die het distilleren van etherische oliën al tot grote hoogte hadden gebracht, het was een van de eerste planten van Europa waarop men deze nieuwe techniek losliet, de oude Franse naam 'incensier' herinnerd hier nog aan. Het kruid zelf werd tot in de 20ste eeuw nog gebrand in ziekenhuizen om het reinigende effect.

Botanie

Een overblijvende struik uit de Lipbloemenfamilie, kan tussen de 50 en 150 cm hoog worden, met houtige stengels, komt uit het Middellandse Zeegebied. De smalle, naaldachtige blaadjes vallen niet af, ze zijn bovenaan donker en onderaan zilvergroen, de ijl, lichtblauwe of roze lipbloemen staan in schijnkransen. in het oorspronkelijk gebied bloeien ze het hele jaar door. in ons klimaat is de struik niet winterhard en kan ze het beste als kuipplant worden behandeld.

Gebruik

Een schijnbaar zeer taaie plant, die in zeer zware omstandigheden kan floreren, en maar één zwak heeft, namelijk de koude, dit is een aanwijzing voor de verwarmende werking. De plant is zeer aromatisch, werkt dus op en via het zenuwstelsel. De blauwe bloemen verwijzen naar een kalmerende werking op het zenuwstelsel.

Typologie

 De tegenstelling van de plant komt terug bij het type mens waar hij geschikt voor is, namelijk een sterke, wilskrachtige persoonlijkheid, die echter veel sterker overkomt dan hij of zij is, eigenlijk een overgevoelig iemand, die veel meer wil dan hij of zij aan kan. Een echte "ruwe bolster, blanke pit. Uit zich in een gevoeligheid voor koude, kan ook niet tegen 'koude' bij medemensen, heeft menselijke warmte nodig.

Inhoudsstoffen

• Veel etherische olie

• Saponinen

• Veel looistoffen

• Mineralen: calcium

• Veel bitterstoffen

• Vitamine: B

• Organische zuren

LET OP. Onderstaande is een werking die berust op gebruikerservaring, ieder lichaam is uniek. Raadpleeg altijd een arts of medisch specialist. Wij geloven dat Rozemarijn ondersteunend kan werken bij klachten, maar nooit een op zichzelf staande oplossing is. 

Zenuwstelsel

Bij vermoeidheid, uitputting, zenuwuitputting. Bij hoofdpijn, migraine, depressie en herstel na een ernstige ziekte.

Bloedsomloop

Bij anemie en een slechte circulatie van de ledematen, wintertenen en - handen. Bij een wisselende bloeddruk en nerveuze hartritmestoornissen.

Spijsvertering

Opwekkend en vochtdrijvend door de stimulerende werking op de gal, lever, nieren en pancreas (diabetes). Bij spijsverteringsklachten van nerveuze aard. Ook bij winderigheid.

Overige

Uitwendig kan het worden toegepast bij spierpijn, het is een stimulant van de haarfollikels en kan worden gebruikt bij premature kaalheid en andere haarproblemen als roos en een jeukende hoofdhuid, gebruik dan de etherische olie.

Gebruik

Men gebruikt de bloeiende toppen van de plant, tot het verhoute deel, pas op dat je niet in het verhoute deel snijdt, de plant loopt dan niet meer uit.

Let op! Niet gebruiken bij epilepsie en zwangerschap, wees voorzichtig bij ernstig verhoogde bloeddruk. Niet gebruiken vlak voor het slapen gaan! Het is beter om geen rozemarijn thee liever te drinken op nuchtere maag door zijn sterke werking.

Goede combinaties

Kan aan heel veel theemengsels worden toegevoegd, geeft een verfrissende smaak aan allerlei theeën.

Historie van Rozemarijn als ‘natuurlijke heling’

Vroeger werd rozemarijn ook gebruikt bij o.a. abcessen de kompressen werden aangebracht op abcessen, welke naar verluidt snel en pijnloos rijpten. Rozemarijn werd zelfs gerookt en zou volgens sommigen daarbij helpend zijn tegen astma. Het werd ook gezien als natuurlijk middel, wat zou helpen op wonden sneller te laten helen. Tegenwoordig hebben we essentiële olie van roosmarijn, maar vroeger werd de rook ervan bewust ingeademd, dit zou helpen bij bronchiën.

Er werd zelfs Rozemarijn-wijn gemaakt! Door de geschiedenis heen zijn er, net als met veel andere kruiden, tal van andere natuurlijke geneesmiddeltjes gemaakt. Zo zouden er samenstellingen gemaakt zijn met basilicum wat zou helpen bij spijsvertering en werd rozemarijn zelf gebruikt bij koorts en migraine.

Ook voor uiterlijke verzorging en psyche was het kruid vrij populair, het zou een opwekkend effect hebben en een jeukende hoofdhuid en roos tegengaan. 

Magie

• Geslacht: Mannelijk

• Planeet: Zon

• Element: Vuur

• Krachten: Bescherming, Liefde, Lust, Mentale Krachten, Exorcisme, Zuivering, Genezen, Slaap, 

Jeugd

Gebruik

Rozemarijn verspreidt wanneer het verbrand wordt een krachtige, zuiverende vibratie, en kan gesmeuld worden om een plek te reinigen van negativiteit, vooral voorafgaand op het bedrijven van magische rituelen, het is één van de oudste wieroken. Onder een kussen gelegd verzekert de Rozemarijn van een goede slaap, onder het bed geplaatst beschermt het de slaper tegen alle kwaad en boven de deur gehangen houdt Rozemarijn dieven op afstand. Als je Rozemarijn draagt houdt het je gezond, in bad zuivert het. Een krans van Rozemarijn helpt het geheugen, de geur van het kruid houdt gezond. Rozemarijn wordt al heel lang gebruikt in Liefdes - en Lustwieroken, en poppetjes gevuld met Rozemarijn kunnen genenzen door hun helende kwaliteiten. Een thee van Rozemarijn kan worden gebruikt om de handen mee te wassen voordat je gaat helen, en de blaadjes vermengt met Jeneverbessen kunnen gebrand worden in een ziekenkamer om het genezen te bevorderen.

Als je kennis wilt vergaren en het antwoord op een vraag wilt weten brandt dan Rozemarijn op houtskool en adem de rook in. Rozemarijn wordt ook geplant om Elfen aan te trekken. De verpoederde blaadjes in linnen gewikkeld en gebonden aan de rechterarm verjagen een depressie en maken emoties vrolijk en licht. Rozemarijn kan als vervanger dienen voor echte Wierook.

Rosmarinus, rozemarijn. Symbool voor opwekking, je aanwezigheid verbetert me.

De rozemarijn zou eens de hersenen gesterkt en het geheugen opgefrist hebben. De geur zou de geest verlevendigen en hetzelfde effect hebben als vlugzout. "It helpeth the brain, strengtheneth the memorie, and is very medicinable for the head".

Griekse stu­denten vlochten takjes ervan in hun haar als ze examen moesten doen. Onze voorvaderen gebruikten het als kracht gevend middel bij geestelijke studies, dat is een andere goede kwaliteit van rozemarijn is dat het goed is voor het hart. Laat de rosmarijn, de bloem van mensheid, de wijsheid bevorderen, liefde, en vriendschap, draag het, niet alleen in je hand, maar in je hart en hoofd.

Bij de Romeinen was het als ros maris hoog geschat en zijn gebruikt plantte zich later naar het Avondland over en was daar het symbool van trouw. Later droegen riddervrouwen de rosmarijn twijgen als teken van trouw. Bruidsmeisjes gaven de bruidegom een bosje rozemarijn om hem eraan te herinneren dat hij trouw moest blijven. In zijn kleren werd een takje ingenaaid zodat haar geliefde haar niet zou verlaten.

Bovenal associëren we rozemarijn met vertrouwen en herinnering. Een klein bosje van de plant, samengebonden met gouden zijde of kant, lace dat bekend is als bride-lace, werd aan de bruidegom gegeven op zijn trouwdag, dit door de vrienden van de bruid bij een trouwfeest in de tijd van Elizabeth. Een ballade van 1543 verhaalt een trouwdag waarbij "there was fair bride-cup of silver gilt carried before her wherein was a goodly branch of rosemary.... hung about with silken ribbons of all colours’. Anna van Kleef droeg een krans van rozemarijn toen ze met Hendrik VIII trouwde. De bruidskrans was oorspronkelijk een anticonceptioneel middel tegen verhindering van zwangerschap. Hiervoor werden vooral planten gebruikt die etherische oliën bevatten. Het gebruik in volksleven was levendig. Het schijnt dat die olie inwerkt op het uiterst zachte eiwit van het bij de ovulatie lozende ei. Dit gaat enkele weken na de geslachtsdaad over. Om zeker te zijn drinken de meisjes dit soort thee veel in de menstruatie­ tijd. In het normale leven worden deze kruiden weinig als kruid gebruikt omdat ze onvruchtbaar­heid tot gevolg kunnen hebben. Aanplant in oude boerentuinen hebben een ander doel gehad dan om als keukenkruid te dienen.

Dit gebruik schijnt zeer oud en zeer verbreid geweest te zijn. De verwerking van vele kruiden stamt van dit gebruik als peterselie, majoraan, tijm en lavendel. Anderen als rosma­rijn en mirt hebben nog een symbolisch gebruik. De rosmarijn werd door bruidslieden op de borst gedragen. De mirt werd als krans gebruikt. Beide gebruiken zouden symbolisch zeggen dat de bruid op de trouwdag voor de nakomelingen een betrouwbare behoeder gevonden had. Ze heeft het daarom niet meer nodig om in de menstruatietijd rosmarijn- en mirtenthee te drinken.

De op huwelijksdag van de bruid gepluk­te en gebruikte rosmarijn- en mirtenstruiken werden op deze dag afgesneden en uitgetrokken. De bruidsgasten werden met de overbodige takken bestrooid. Het bruidsmeisje dat de takken (bruidskrans) opraapt is gelukkig, ze zal binnenkort trouwen. Met andere woorden, zij kan nu ook een vriend krijgen want ze heeft nu kruiden. 

Rozemarijn, Rosmarinus, associëren we met vertrouwen en herinnering.

De plant verschijnt als huwelijkssymbool van de liefde en als doodsplant. Als doodsplant gold dat bij de dood van een persoon een struik afsterft, de plant mag dan ook niet door een zieke aangeraakt worden anders sterft de plant af. Duitse boeren droegen bij begrafenis rosmarijntwijgen in de handen. Het is een Zwitsers volksgeloof dat rozemarijn met de huisva­der sterft. Waarschijnlijk is dit gebruik omdat de plant langer fris en groen blijft dan enig ander kruid. Of omdat deze aromatische plant de boze geesten die de hoofdmomenten van het menselijk leven beïnvloeden, geboorte, huwelijk, dood, bijzonder gevaarlijk zijn en beïnvloed kunnen worden. Als doodsplant was het naar Virgilius gebruik om op de plaatsen waar de lichamen verbrand werden rozemarijn en olijventwijgen te strooien

De landmensen gebruiken het als sier bij begrafenissen. Het is een gebruik dat nog lang in Engeland bewaard is gebleven. Samen met Taxus werd de rozemarijn over de kist gestrooid en beplantte men de graven met deze struikjes. De naaste vrouwelijke relatie van de dode strooide nog verscheidene weken takjes over het graf. In Z. Wales was het een gebruik, voor diegenen die bij de uitvaart aanwezig waren, om een tak rozemarijn op de kist te werpen. Vanwege deze treurige gebruiken gold het kruid vroeger als ongeluksbrenger. Ze heeft een plaats, naast het viooltje, op het graf. "Dry up  your tears and stick your rosemary. On this fair corse", zei de oude Capulet in Romeo en Julia als hij vertwijfeld bij het vermeende lijk van Julia staat, met een rozemarijntwijg werd wijwater gesproeid over het lijk. Zelfs werd een rozemarijn in de hand meegegeven zodat de ziel eeuwige rust zou krijgen en werden twijgen in het geopende graf gegooid. Rozemarijn is voor herinnering zegt Ophelia.

Shakespeare, "There's rosemary for you, that's for remembrance. I pray you, love, remember".

Ze werden op het graf gelegd, een herinnering. Men gaf de doden een krans "omdat ze de strijd met leven geëindigd hadden" .

"Rosemary is for remembrance between us day and night.

Wishing that I might always have

You present in my sight

And when I cannot have

As I have said before

Then Cupid with his deadly dart

Doth wound my heart full sore

The Winters Tale:

"For you there's rosemary and rue, these keep

Seeming and savour all the winter long;

Grace and remembrance be to you both".

In het Engels werd het dan ook wel herb of memory genoemd. Dit waarschijnlijk als een herinnering aan de doden vanwege zijn gebruik. Later werd het een kruid van memory.

De geur van bloem en blad heeft hetzelfde effect als goede muziek. Elk jaar loopt de bevolking van Stratford on Avon op 23 april, St. Georg Day, dit is ook de geboortedag van Shakespeare, in processie door de stad. De mensen dragen een twijgje rozemarijn en leggen die op zijn graf.

Rozemarijn maakt dat je weer zin krijgt 

Breng de zuiderse zon in de keuken en in je leven. Dat kan met rosmarinus officinalis. Dit Provençaalse kruid, beter bekend rozemarijn, heeft namelijk de reputatie futloze mensen meer energie te geven. De Latijnse naam rosmarinus – van de woorden ros en marinus – betekent ‘dauw van de zee,’ officinalis betekent kruid voor de apotheker.

Rozemarijn is een aromatisch, struikachtig kruid dat in het oude Rome en Griekenland werd gezien als een heilige plant met vele magische eigenschappen. Volgens oude Griekse gebruiken heeft het een versterkende werking op het verstand en het geheugen. Daarom werd rozemarijn een symbool van nagedachtenis, liefde en vriendschap. Volgens deze traditie beschermt rozemarijn tegen het kwaad en doet het vriendschappen ontstaan.

Recent onderzoek heeft inderdaad aangetoond dat een van de werkzame stoffen in het kruid, carnosiczuur/AC, de hersenen kan beschermen tegen een beroerte en neurodegeneratie, zoals bij Alzheimer. Vandaag gebruikt men dit kruid voornamelijk als versterkend en stimulerend middel en is het aan te raden bij vermoeidheid en hoofdpijn.

Zowel inwendig (thee) als uitwendig (lotion en olie) kan je rozemarijn gebruiken om de bloedcirculatie te verbeteren. Bovendien stimuleert het de werking van de lever en gal. De spijsvertering verbetert en het vermindert winderigheid en kramp. Rozemarijnzalf of een warm bad met rozemarijn verzacht bovendien pijnlijke spieren, jicht en reuma-pijnen.

Psyche: zelfidentiteit – toewijding – lotsbestemming

Rozemarijn zuivert lichaam en geest en stimuleert een blijde en optimistische sfeer. Op trage, apathische, chaotisch denkende mensen en fysisch verzwakte en geestelijk uitgeputte mensen heeft rozemarijn een opwekkende en verwarmende werking.

Rozemarijn helpt je er weer boven op te komen wanneer je moe bent of in de put zit. Het maakt de geest helder en vrij van verwarring en twijfel. Ook stimuleert rozemarijn de gevoeligheid én het vergroot de creativiteit. Het kruid helpt je ook om grenzen trekken als anderen proberen hun normen en waarden aan je op te dringen.

Toepassingen

Door zijn versterkende werking op lever en gal helpt rozemarijn bij indigestie, maagpijn, dikke darm-ontsteking, winderigheid en kramp. Het bevordert de urinestroming en zorgt dat er minder vocht wordt vastgehouden, het stimuleert het hart, helpt het gezichtsvermogen te verbeteren en bevordert de bloedsomloop: dus ook bij erectiestoornissen helpt rozemarijn.

Verder normaliseert het een slechte bloedsomloop en lage bloeddruk door de versterkende werking op het hart. Het kruid is ook goed tegen verkoudheid en chronische bronchitis. Het stimuleert en versterkt de zenuwen en is geschikt voor alle nerveuze klachten. Ook helpt het tegen hoofdpijn en vermindert het menstruatiekrampen, spierpijn en reumatische pijnen. Het is verder een goede huidtonic dat de de hoofdhuid stimuleert en haargroei bevordert.

Een aftreksel van rozemarijn in wijn helpt ook bij verkoudheidsverschijnselen in hoofd en brein, draaierigheid en duizelingen, slaperigheid of sufheid, stemverlies en lusteloosheid.

Enkele weetjes

– Rozemarijn is een van de ingrediënten van de klassieke eau de cologne.

– Rozemarijn-bloemen in de linnenkast verdrijven motten. Door de was boven een rozemarijnstruik te laten drogen, trekt het motten verdrijvend aroma in je was.

– Kook gedurende 10 minuten een handvol rozemarijn takjes in een halve liter water om een antiseptische oplossing te krijgen voor in de badkamer.

– Rozemarijn is een natuurlijk anti-oxydant.

– Rozemarijn, geplant in de buurt van wortelen, schrikt wortelvlieg af.

– Rozemarijn is ook heerlijk voor gebruik in de sauna, je krijgt er energie door.

Rozemarijn helpt bij volgende problemen (samenvatting): Acné, eczeem, hoofdroos, vet haar, haaruitval, constipatie, vermoeide spieren, geestelijke vermoeidheid, lage bloeddruk, aderverkalking, infectie, zenuwpijnen, darminfectie, pijnlijke menstruatie, migraine, spierpijn, jicht, verstuiking, gewrichtspijn, stress, koude handen en -voeten.

Rozemarijn (Rosmarinus officinalis L.)

Kenmerken:

 Half winterharde, overblijvende, groenblijvende struik van 0,50 tot 1,50 m hoog, met houtige stengels en blaadjes die op naaldjes lijken. De blaadjes zijn zonder bladsteel, met omgerolde rand, aan de bovenkant groen en aan de onderkant zilvergroen. De bloemen zijn wit tot lichtblauw. De plant heeft een heerlijke geur.

Gebruikte delen in wierook: 

Het blad. Etherische olie, gewonnen door stoomdestillatie uit de verse bloemtoppen of hele plant.

Standplaats: 

Inheems in Middellandse-Zeegebied

• Oude namen: Rosmarinus, Rosmarijn

• Engelse naam: Rosemary

• Duitse naam: Rosmarin

Betekenis naam: 

De Romeinen gebruikten de naam Rosmarinus. Dit betekent ‘dauwdruppel van de zee’. De plant groeide aan de kusten van de Middellandse Zee en dijde goed door de dauwdruppels. Anderen leidden de naam af van het Griekse Ropsmerinos (welriekende struik). In de volksetymologie werd Rosmarinus geduid als ‘Roos van Maria’. In het Engelse Rosemary is dat nog goed te herkennen. Het Nederlandse Rozemarijn is ook hieruit ontstaan, evenals benamingen in vele andere talen. De Grieken noemden Rozemarijn Libanotis, d.w.z. Libanos-achtig. Libanos was de Griekse naam voor de Wierookboom (Frankincense). De geur van als wierook gebrande Rozemarijn kwam volgens de Grieken overeen met die van de echte wierook.

Geschiedenis: 

zie Betekenis naam

• Element: Vuur

• Planeet: Zon

Magische toepassingen: 

De Romeinen gebruikten Rozemarijn als wierookoffer, al voordat ze met de Arabische wierook in aanraking kwamen. Ook in de huiscultus speelde Rozemarijn een grote rol. De beeldjes van de Lares (Huisgoden) in de nis boven de haard kregen een krans van Rozemarijn. Ook toen de Arabische wierook in de Griekse en Romeinse gebieden was ingevoerd, bleven Grieken en Romeinen Rozemarijn gebruiken als goedkoper vervangingsmiddel voor deze dure wierook. De Rozemarijn werd daarbij verbonden met algemeen welzijn en begeleidde de belangrijke momenten in het leven. Geboorte en huwelijk werden met Rozemarijn gevierd.

Maar ook bij begrafenissen speelde dit kruid een rol en werd het geacht de overledene kracht en bescherming te bieden. In de Middeleeuwen werd Rozemarijn vooral aangeplant om te branden als wierook. Daarbij behield het dezelfde betekenis die het ook in de Oudheid had gehad. Nog in de 20e eeuw werd Rozemarijn in Duitsland en elders zowel gebruikt in bruidskransen als in begrafeniskransen. De Rozemarijn weerspiegelde het levenslot en begeleidde een mens van de wieg tot het graf. In oude kruidenboeken werd de Rozemarijn altijd ingedeeld als warm en droog (Vuur). De Zon weerspiegelt bij uitstek de kracht van dit kruid. Daar gaan moderne kruidenboeken dan ook vanuit.

Bijzonderheden: De olie verm

De kruiden die wij aanbieden zijn bedoeld om te branden.

Bij wet zijn wij beperkt in het verschaffen van informatie over de toepassingen van kruiden. Gebruik je momenteel geneesmiddelen? Stop dan niet met de inname van deze medicijnen. Vervang medicijnen nooit zonder eerst een arts te raadplegen. Zorg dat u zich bij aandoeningen, complicaties, zwangerschap en andere afwijkende omstandigheden eerst goed laat informeren.

Wil je meer diepgaande informatie over het werken met kruiden en natuurlijke producten? Kies er dan voor om onze losse workshop: zintuigontwikkeling, het jaarprogramma opleiding tot heks of de workshop reeks: Bone Magic te volgen. Er is in de hekserij workshops volop ruimte om vragen te stellen - en zelf te oefenen - met het ontwikkelen van je zintuigen. Zintuigelijke ontwikkeling staat los van het inwendig gebruik van kruiden. We gaan in deze workshop niet in op de inname van kruiden.